Тақвими рӯз: Аз мавлуди Акбар Нурматов то лағви намоишномаи Оскар Уайлд

Имрӯз инҳо зодрӯз доранд:

Акбар НУРМАТОВ (1942), 80-солагии зодрӯзи олими соҳаи тиб, профессор.

Ҳайдаршоҳи МУЛЛОХУҶА (1952), 70-солагии зодрӯзи журналист.

Меҳриниссо ЗАРИФОВА (1942), 80-солагии зодрӯзи олими соҳаи химия.

Ҷашнҳои миллии баъзе кишарҳо:

Белорус — Рӯзи синамои Белорус.

Бутан — Рӯзи миллии Бутан.

Куба — Рӯзи муқаддас Лазар.

Русия — Рӯзи Қӯшунҳои мушакии стратегӣ.

Украина — Рӯзи кормандони хадамоти иҷроияи давлатии Украина.

17-уми декабр дар таърих:

1941 — Нахустин ҷанг дар халиҷи Сирт.

1942 — Аз ҷониби фашистон хароб кардани геттои Барановичи.

1959 — Дар СССР Неруҳои ракетии стратегӣ таъсис дода шуданд.

1962 — Конститутсияи Монако эътибор пайдо кард.

— 17-уми декабри соли 1903 “Падарони авиатсия» бародарон Райтҳо як ҳавопаймои вазнинтар аз ҳаворо озмоиш карданд. Аввалин парвози Flyer 17-уми декабри соли 1903 сурат гирифт. Пилотӣ аз ҷониби Орвил Райт, бародари ӯ Уилбер — дар замин парвозро тамошо мекунад. Моҳи августи соли 1896 механикҳои велосипедронӣ ва пешравони авиатсияи амрикоӣ, бародарон Вилбер ва Орвилл Райтҳо аз марги ихтироъкори олмонӣ Отто Лилиентал, ки ҳангоми парвози планераш ба садама дучор шуда буд, хабар доданд. Аҷиб аст, аммо маҳз ҳамин хабар онҳоро дар идеяи сохтани як ҳавопаймои вазнинтар аз ҳаво, ки бо муҳаррик ва системаи идоракунӣ муҷаҳҳаз шудааст, қавӣ гардонд. Бародарон Райтҳо бо истифода аз думи панҷараҳои амудӣ системаи идоракунии уфуқии парвозро таҳия карданд. Баъд онҳо ҷидду ҷаҳди худро ба пайдо кардани мотор равона карданд. Барои сохтани винт кори зиёдеро сарф кардан лозим омад. 17-уми декабри соли 1903, дар субҳи сарди абрнок дар регзори Китти Ҳок дар соҳили Атлантики Иёлоти Муттаҳида, дар наздикии шаҳри Килл Девил Ҳилл (Каролинаи Шимолӣ) бародарон Райтҳо ҳавопаймои худро бори аввал бомуваффақият озмуданд. Ҳавопаймои Флайерро Орвилл ба ҳаво баровард. Мошини дорои «двигатели» бензини иқтидораш 12 қувваи асп 12 сония дар ҳаво истода, дар тӯли он масофаи 39 метрро дар баландии 2,5 — 3,5 метр тай кард.

— 17 декабри соли 1881 нахустнамоиши фоҷиаи Оскар Уайлд «Имон ё нигилистҳо» дар театри Аделфии Лондон лағв шуд. Прототипи персонажи асосӣ террористи рус Вера Засулич буд. Намоиш бо сабабҳои сиёсӣ хориҷ карда шуд.

Моҳи марти соли 1881 шоҳи рус Александри II ва дар моҳи сентябри соли 1880 президенти ИМА Ҷеймс Гарфилд аз дасти террорист ҳалок шуданд ва танҳо дар моҳи августи соли 1883 нахустнамоиши он дар Ню Йорк намоиш дода шуд. Фоҷиа барор нагирифт ва муддати дароз дар репертуар намонд. Агар шоҳасарҳои баъдинаи Уайлд, ки ӯро ба классики адабиёти инглис табдил доданд ва таваҷҷуҳ ба ҳар чизе, ки аз қалами ӯ бармеояд, аз ҳамин сабаб ба вуҷуд намеомаданд, аввалин таҷрибаи драмавии ӯ базӯр ҳатто сазовори чопи дубора набуд.

Нақшаи он хеле соддалавҳона аст: террористи зебое, ки қасам хӯрдааст, ки «аз золимҳо қассос мегирад», ба вориси тахт Саревич Алексей, ки пинҳонӣ бо инқилобчиён ҳамкорӣ мекунад, ошиқ мешавад. Аммо қаҳрамонзан ҷавоби худро ба «золим» хиёнат ба кори инқилоб ҳисоб карда, бо ханҷари заҳролуд худашро корд мезанад.

Pressa.tj Бохабар аз гапи ҷаҳон бош!
Моро пайгири намоед Telegram, Facebook, Instagram, YouTube