Ӯзбекистон чаро заминҳои Русияро ба иҷора мегирад?

Ӯзбекистон, ки яке аз кишварҳои воридкунандаи гандум дар ҷаҳон аст, айни ҳол дар ҷустуҷӯи заминҳои нави кишоварзӣ мебошад. Ӯ ин заминҳоро дар куҷо пайдо карда метавонад?  Бечуну чаро ин гуна кишвари серзамин Русия мебошад.

Эҳтиёҷот ва ҳадафҳои Тошканд чист?  

 Барои Узбекистон, ки яке аз бузургтарин воридкунандагони гандум дар ҷаҳон аст, иҷораи майдонҳо дар Русия метавонад посух ба камбуди захираҳои кишоварзӣ бошад.

Расонаҳои Ӯзбекистон ва Русия гузориш доданд, ки вазири кишоварзии Узбакистон Ҷамшид Хоҷаев ин мавзӯъро дар як нишасти видеоӣ бо муовини вазири кишоварзии Русия Сергей Левин баррасӣ кардааст. Ӯзбекистон умедвор аст, ки дар Русия то як миллион гектар заминро барои парвариши гандум, лӯбиё ва зироатҳои равғанӣ иҷора гирад. Дар ҷумҳурии Осиёи Марказӣ соле тақрибан 6,6-7,6 миллион тонна гандум истеҳсол мешавад ва тақрибан се миллион тонна воридот карда мешавад.

Тибқи гузоришҳо, воридот дар солҳои 2020-2021 ба 3,7 миллион тонна афзоиш ёфтааст. Тибқи нақшаҳои пешакӣ, Узбакистон аввал дар Русия 35 ҳазор гектарро ба иҷора мегирад, сипас майдони он тадриҷан то 300-500 ҳазор гектар васеъ карда мешавад ва дар ниҳоят ба як миллион мерасад. Левин гуфт, ки Русия 8-13 миллион гектар замин дорад ва 23 «субъект» -и кишвар аллакай ба ин лоиҳа таваҷҷӯҳи худро изҳор кардаанд. Дар кадом минтақаҳои Русия ба Ӯзбакистон майдонҳо додан мумкин аст — то ҳол касе ба таври оммавӣ онро мушаххас накардааст.

Коршиносе, ки нахост номаш ифшо шавад, гуфт, чунин созишнома байни Узбекистон ва Русия худ аз худ як пешрафти мусбат аст, аммо дар асл маълум нест, ки таъсири он ба онҳо ба бахши кишоварзии Русия чигуна хоҳад буд? Вай афзуд, ки кишоварзони Узбакистонро метавон бо замини азхуднашуда ва обёришаванда таъмин кард, ки барои ин онҳо ба маблағи калон ниёз доранд.

Вазир Хоҷаев гуфт, ки ҳама зироатҳое, ки тибқи қарордод бо Маскав дар саҳроҳои Русия парвариш карда мешаванд, ба Ӯзбекистон содир карда мешаванд, аммо ӯ нагуфт, ки барои иҷораи заминҳои кишоварзии Русия чӣ қадар маблағ лозим мешавад. Чунин ба назар мерасад, ки пешниҳод як таҷрибаи ҷолиб аст.

Дар сурати муваффақ шудан, чунин ба назар мерасад, ки ҳамаи ҷонибҳои манфиатдор фоида хоҳанд дид, зеро лоиҳа барои муҳоҷирони кории узбек дар Русия имкониятҳои нав фароҳам меорад, ки айни ҳол дар он ҷо  садҳо ҳазор шаҳрвандони ин кишвари Осиёи Марказӣ кор мекунанд.

Қобили зикр аст, ки Узбекистон бо Русия шартнома мебандад, на бо ҳамсояи наздиктаринаш — Қазоқистон, ки заминҳои корами фаровон дорад. Дар Қазоқистон, ки байни Узбекистон ва Русия воқеъ аст, чанд сол пеш пешниҳод шуда буд, ки як қисми замин ба Чин таслим карда шавад. Ин боиси эътирозҳо дар кишвар шуд — одамон изҳори нигаронӣ карданд, ки сели деҳқонони чинӣ ба Қазоқистон ворид мешавад.

Дар пасманзари гирдиҳамоиҳои стихиявии густарда мақомоти кишвар барои эътибор пайдо кардани тағйироти баҳсноки Кодекси замин мораторий ҷорӣ карданд. Дар бораи имкони иҷораи заминҳои кишоварзии Қазоқистон ба хориҷиён сухан рондан барвақт ба назар мерасад. Агар Тошканд тавонад созишномаро бо Маскав иҷро кунад, он метавонад ниёзи Тошкандро ба гандум барои солҳои оянда қонеъ кунад.

Брюс Панниер

Pressa.tj Бохабар аз гапи ҷаҳон бош!
Моро пайгири намоед Telegram, Facebook, Instagram, YouTube