نگین‌های مردانه در افغانستان-انگشتر به جای داکتر؟

آیا می‌دانید که در باورهای سنتی چه دیدگاهی در مورد سنگ‌های گرانبها در میان افغان‌ها وجود دارد؟ سنگ‌های مثل فیروزه، عقیق، یاقوت و لاجورد که از آن جواهر می‌سازند

به باور بسیاری‌ها این سنگ‌ها در علاج بسیاری بیماری‌ها و رفع مشکلات زندگی تأثیر گذارند. این باورها از کجا منشاء گرفته و آیا اساس علمی دارد؟

در افغانستان شاید کمتر افرادی را بیابید که حداقل در مورد فیروزه، عقیق و یاقوت چیزی نداند. سنگ‌هایی گران‌بهایی که در ساخت جواهر استفاده می‌شوند. پوشیدن انگشتر با نگین این سنگ‌ها در میان بسیاری از افغان‌ها رایج است. تیمور یکی از علاقمندان سنگ‌های قیمتی است

با او در یکی از مغازه‌ها در کوچه مرغ فروشی کابل آشنا شدم. کوچه‌ای که به غیر از مرغ چیزهای بسیاری به خصوص نگین و اشیایی کمیاب در آن یافت می‌شود

با آنکه چند انگشتر از سنگ‌های مختلف در انگشتانش داشت، او دنبال یک انگشتر با نگین یاقوت بود

تیمور گفت سنگ‌های گرانبها خاصیت‌های درمانی دارند. او گفت: «در یکی از کتابها به نام خاصیت الاحجار (خاصیت سنگها) خوانده‌ام که اگر بیماران کلیه سنگی لاجورد با خود داشته باشند، در کاهش دردش اثر گذار است

در مناطق مختلف افغانستان بازارهای جواهر فروشی وجود دارد. برخی‌ها با هدف تجارت و شماری دیگر نسبت به باوری‌های که در مورد خاصیت سنگ‌های قیمتی وجود دارد، جواهر می‌خرند

ابراهیم یکی از حکاکان قدیمی کابل می‌گوید: «سنگ فیروز را برای دفع زخم چشم (نظر) و سنگ عقیق را برای رونق کار و بار مردم می‌خرند.» شمار سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی که از آنها جواهر ساخته می‌شود به ده‌ها نوع می‌رسد، اما به گفته خواجه یکی از زرگران کابل فیروزه، عقیق، یاقوت، زمرد و لاجورد علاقمندان زیادی در افغانسان دارد

او گفت: به اساس عقاید سنتی که شاید اساس نداشته باشد، مردم چهار نوع سنگ همانند؛ فیروزه، عقیق، یاقوت و لاجورد را زیاد می‌خرند. در سال‌های اخیر زمرد هم علاقمند پیدا کرده البته در میان پولدارها

بر اساس باورهای سنتی در افغانستان فیروزه سنگ آرامش بخش، دفع کننده چشم بد و عقیق سنگ رونق دهنده کسب و کار است. بر بنیاد این باورها سنگ‌های قیمتی خواص درمانی نیز دارند. از جمله یاقوت تصفیه کننده و تنظیم کننده خون و زمرد شفا دهنده بیماری‌های قلبی دانسته می‌شود

فهیم یکی از علاقمندان سنگ‌های گرانبها می‌گوید: من سنگ‌های الماس، فیروزه و یاقوت را زیاد دوست دارم. انگشتر فیروزه بسیاری اوقات به انگشتم است، احساس خوشی برایم دست می‌دهد

فیروزه نیشابوری و عبدالرزاقی، عقیق یمنی و سلیمانی، یاقوت جگدلک قرمز و زمرد پنجشیر علاقمندان زیادی در افغانستان دارند. عبدالبصیر فرید، معاون اتحادیه زرگران کابل می‌گوید: «سنگها با توجه به نوعیت و قدیمی بودن آنها قیمت‌های متفاوتی دارند. برخی هستند که سنگ فیروزه برای شان به اندازه سنگ الماس ارزش دارد، دیگر سنگ‌های رایج در افغانستان همانند عقیق یمنی و سلیمانی هم بیشترین ارزش را دارند. بخصوص سنگهای که قدمت بیشتر داشته باشند

روایت‌هایی وجود دارد که هر سنگ با زمان تولد افراد در ماه‌های مختلف ارتباط دارد و می‌تواند برای تعادل وضعیت روانی افراد تاثیرگذار باشد، بحث که به گفته عبدالله قندهاری یکی از منجمان افغانستان ریشه در اعتقادات بودایی دارد

اما او می‌گوید که سنگ درمانی و رنگ درمانی امروز در برخی کشورها رایج است. او گفت: این موضوع حالا در جهان مطرح شده، آن خطوط که روی انگشتان انسان وجود دارد، به مراتب بیشتر از آن در چشمان انسانها وجود دارد. در جهان انسان‌های هستند که چشمان شان نیرویی دارد که با تمرکز به چیزی ممکن به آن صدمه برسد. بنابراین دفع چنین نیرو در طبعیت در چیزهای مثل سنگ فیروزه وجود دارد

روایت‌های مبنی خاصیت‌های مختلف درمانی یا جادویی سنگ‌ها که صحت و سقم آن زیر سوال است. شماری دیگر معتقدند که در کشوری جن‌گزده‌ای که زمینه‌های خوشی شهروندانش بسیار کم است، علاقمندان سنگها با به انگشت کردن انگشتری با نگین فیروزه، عقیق، یاقوت و یا هر سنگ دیگر زمینه خوشی خود را فراهم نسازند

Pressa.tj Бохабар аз гапи ҷаҳон бош!
Моро пайгири намоед Telegram, Facebook, Instagram, YouTube