هنر افغانستان همچون گیاهی زیبا در خاکی نابارور است

مسئول برگزاری نخستین نمایشگاه سراسری هنرهای تجسمی افغانستان با عنوان نیمروز، در رابطه با برگزاری این نمایشگاه گفت: معرفی هنر افغانستان به جهان از جمله مهمترین دلایل برگزاری این نمایشگاه بود.

به گزارش خبرنگار سایت افغانستان خبرگزاری فارس، اشتراکات فرهنگی و تاریخی ۲ ملت ایران و افغانستان بر هیچ کس پوشیده نیست و گسترش فعالیت‌های فرهنگی و هنری هنرمندان ۲ کشور ایران و افغانستان در سال‌های اخیر دلیل بر اثبات این موضوع است.

برپایی نمایشگاه‌های مشترک گروهی و توجه به اشتراکات فرهنگی و هنری ۲ ملت مورد توجه هنرمندان بوده است، مریم کوهستانی هنرمند و مجسمه ساز ایرانی از جمله هنرمندانی است که با سفر به افغانستان هنر این کشور مورد توجه وی قرار می‌گیرد و تصمیم به برپایی نمایشگاهی از آثار هنرمندان افغانستان می‌گیرد.

اما نخستین نمایشگاه سراسری هنرهای تجسمی افغانستان با عنوان نیمروز، به همت مریم کوهستانی از 12 آبان/ عقرب تا 26 آبان‌/ عقرب سال جاری در فرهنگسرای نیاوران تهران برگزار خواهد شد.

در این نمایشگاه ۱۳۰ اثر در شاخه‌های؛ نقاشی، نقاشی خط، مجسمه، عکس، ویدیو و اینستالیشن از ۵۳ هنرمند مطرح افغانستانی از کشورهای فرانسه، آذربایجان، آلمان، آمریکا، استرالیا، افغانستان، ایران، پاکستان، سوئد، نروژ و هلند به نمایش در خواهد آمد.

به همین منظور خبرنگار سایت افغانستان با مریم کوهستانی هنرمند ایرانی و انگیزه این هنرمند ایرانی از برپایی نخستین نمایشگاه سراسری هنرهای تجسمی افغانستان با عنوان نیمروز و اهداف برگزاری آن به گفتگو پرداخته است.

کوهستانی درباره اهداف خود از برگزاری این نمایشگاه می‌گوید که نزدیک‌کردن هنرمندان ۲ کشور با تاریخ و فرهنگ مشترک، شناساندن هنرهای تجسمی کمترشناخته‌ شده افغانستان، احیای هویت و نمایش توانمندی به نسل‌های جوان‌تر افغانستان جز اهداف اصلی برگزاری نمایشگاه محسوب می‌شود.

وی می‌گوید که تعدد هنرمندان و آثار این نمایشگاه، نیمروز را به یک پدیده و اتفاق هنری تبدیل خواهد کرد، چرا که از یک سو برگزاری چنین نمایشگاهی از هنرهای تجسمی معاصر افغانستان در تمام جهان تا به امروز بی‌سابقه بوده و نقطه عطفی در هنر معاصر افغانستان خواهد شد و از سوی دیگر در ایران مشابه آن برای هنرمندان تجسمی کشور دیگری نظیر نداشته است، و فتح بابی برای نمایشگاه‌های مشابه است.

جمع آوری هنرمندان از سایر نقاط جهان و برگزاری این نمایشگاه کار دشواری است و تلاش فراوان می طلبد که این هنرمند ایرانی توانسته است هنرمندان افغانستان را از کشورهای مختلف دور هم جمع کنند.

کوهستانی در این رابطه می‌گوید که می‌خواستم با برگزاری این نمایشگاه تنها بدون هیچ قضاوتی فضایی فراهم بسازم که هنرمندان بتوانند باهم آشنا بشوند و این اندام تکه تکه شده را یکبار بصورت یک کل و یکپارچه ببینند، با واقعیت هنر معاصر کشورشان مواجه بشوند و آگاهانه تصمیم بگیرند که این جریان را به چه سمت و سویی  هدایت کنند.

*مشروح گفتگو با مسئول برگزاری نمایشگاه هنرهای تجسمی افغانستان شرح زیر است*

فارس: خودتان را برای مخاطبان معرفی کنید و در رابطه با فعالیت‌های هنری تان توضیح بیشتری دهید؟

کوهستانی: مجسمه ساز و مدرس دانشگاه هستم و همچنین از حدود پنج سال گذشته تا به امروز به کودکان کار آموزش مجسمه سازی می‌دهم و به پدرانشان در سواد آموزی کمک می‌کنم.

فارس: چطور شد که با هنر افغانستان و هنرمندان افغانستان آشنا شدید؟ چه موضوعاتی در هنر افغانستان وجود داشت که شما را جذب کرد تا این نمایشگاه را راه اندازی کنید؟

کوهستانی: آشنایی من با هنر معاصر افغانستان تنها به سفرهایی برمی گردد که از 2سال پیش به این کشور داشتم و تا پیش از آن تنها با هنر نگارگری دوران تیموری و همچنین معماری و ادبیات این کشور آشنایی داشتم.

شخصا برای من این مساله خیلی ارزشمند و آموزنده است که می بینم مردم در شرایطی تا این اندازه پیچیده همچنان دغدغه بیانگری از خلال هنر را دارند.

چه آنهایی که داخل خاک افغانستان هستند و چه حتی آنهایی که مهاجرت کرده اند اغلب از لحاظ شرایط زندگی در حالت ثبات و امنیت روحی قرار ندارند و هنر وسیله ایست که نقش مهمی در زنده و فعال نگه داشتن این افراد بازی می کند. پرداختن به هنر در چنین شرایطی نشانه  قدرت و شور زندگی است.

زمانی که اولین بار با هنرمندان افغانستان مواجه شدم خیلی کنجکاو بودم که قصه‌های آنها را بشنوم و لابلای حرفهاشان به دنبال پاسخ سوال‌های خودم بگردم.

سفر به افغاستان و معاشرت با مردم این جامعه تاثیر زیادی بر زندگی و نگاه من به جهان داشته و علاقه مند بودم این جهان را با دیگران نیز به اشتراک بگذارم.

فارس: به نظر شما هنر افغانستان از چه جایگاهی برخوردار است و چه ویژگی‌های دارد؟

کوهستانی: از دید من هنر افغانستان همچون گیاه زیبا و نایابی ست در خاکی نابارور که بااینهمه ، همچنان مصرانه بر ریشه های عمیق خود تکیه دارد و ابدا قصد تن دادن به دشواری های موقعیت حاکم را ندارد و شرایط پیچیده ی یک جامعه پیچیده را تمام و کمال به نمایش می‌گذارد که بیش از هر چیز نمایانگر جلوه گری، ارزش و زیبایی مقوله هنر در افغانستان است و از سوی دیگر اشاره دارد به اهمیت نیاز به رسیدگی و توجه جدی ، چرا که هرچیزی هرچند قدرتمند، شکنندگی خاص خود را دارد و با توجه به شرایط حاکم اگر چه هنوز برخی از هنرمندان اصرار بر حفظ وطن دارند اما هر روز به تعداد افرادی که مجبور به ترک آن نیز می‌شوند افزوده شود.

اینطور تصور می‌کنم که با هر مهاجرت یک تکه از این بدن جدا شده و به فضای بی انتهای غربت و تنهایی در جهانی بیگانه پرتاب می‌شود.

در واقع هدف اصلی من در گردآوری این مجموعه با وجود همه مشقت‌هایی که داشت، همین یکپارچه کردن تکه‌های جداافتاده بود. بعضا خیلی از این هنرمندان آنقدر درغربت زندگی کرده بودند که حتی زبان مادریشان را فراموش کرده بودند و ارتباطشان بطور کلی با وطن و هموطنانشان قطع شده بود.

فارس: چه هدفی از برگزاری نمایشگاهی با حضور هنرمندان افغانستان داشتید؟

کوهستانی: می‌خواستم با برگزاری این نمایشگاه تنها بدون هیچ قضاوتی فضایی فراهم بسازم که هنرمندان بتوانند باهم آشنا بشوند و این اندام تکه تکه شده را یکبار بصورت یک کل و یکپارچه ببینند، با واقعیتهنرمعاصر کشورشان مواجه بشوند و آگاهانه تصمیم بگیرند که این جریان را به چه سمت و سوییمیبایست هدایت کنند.

از طرفی مردم ما سال‌هاست که به همنشینی با جامعه مهاجر افغانستان خو کرده اند اما تا امروز کمتر پیش آمده که با این بُعد از این جامعه روبرو بشوند و گفتگوی فرهنگی بین دو جامعه ایران و افغانستان شکل بگیرد.

به نظرم این مسئله خیلی مهمی است که این ارتباط ها حتما صورت بگیرند که قطعا مایه رشد و پیشرفت دوسویه خواهد شد.

به منظور رسیدن به این هدف در مدتی که هنرمندان در ایران مهمان ما هستند چندین ورکشاپ و نشست تخصصی خواهیم داشت که جمعی از هنرمندان مطرح ایران و افغانستان در این جلسات در کنارهم کار می کنند و به بحث و گفتگو می پردازند.

فارس: چاپ کتاب مجموعه آثار هنرهای تجسمی هنرمندان معاصر افغانستان از برنامه های دیگر شما بود در این رابطه صحبت کنید و درباره  چاپ این کتاب بگوید؟

کوهستانی: یکی دیگر از برنامه های مهم این نمایشگاه چاپ کتابی ست با عنوان نیمروز که در آن تا آنجا که برایم میسر بود، تلاش کردم تمامی هنرمندان مطرح و فعال در حوزه هنرهای تجسمی افغانستان از نقاشی و عکاسی گرفته تا پرفورمنس و ویدیو آرت را در این کتاب با اطلاعات کامل و بهمراه تصاویر تعدادی از آثارشان معرفی کنم.

انگیزه اصلی من برای چاپ این کتاب نخست مشقتهایی بود که شخصا برای شناختن هنر و هنرمندان افغانستان به جان خریدم زیرا هیچ الگو و نمونه ای پیشینی برای شناسایی این هنرمندان وجود نداشت و اما در حال حاضر افرادی که علاقه مند به تحقیق و پژوهش در هنر معاصر افغانستان هستند میتواند به این کتاب و همچنین به سایت نمایشگاه نیمروز مراجعه و از اطلاعاتی که با سختی های فراوان جمع آوری شده است استفاده کنند.

همینجا از آقای مجید ملانوروزی، مجید فداییان و احسان لاجوردی نهایت تشکر را دارم که برای به ثمر رسیدن ایده من در چاپ این کتاب نهایت همکاری را داشتند.

فارس: از برنامه‌های که در آینده به ویژه در خصوص هنر افغانستان دارید، بگوید؟

کوهستانی: یکی دیگر از برنامه های مهمی که در راستای این مجموعه در نظر دارم نمایش آثار گرداوری شده در کابل پایتخت افغانستان است که بی تردید در این مرحله نیاز به حمایت و پشتیبانی وزارت امور خارجه ، سفارت ایران و افغانستان و ارگان‌هایی همچون وزارت فرهنگ و ارشاد در هر ۲ کشور دارم. تنها زمانی که این نهادها از هنرمندان و جریانات هنری حمایت بکنند فضای سالم و امنی برای پیشرفت جامعه هنری بوجود خواهد آمد و می‌توانند بر جریان‌های هنری معاصر تاثیرگذار باشند.

نمایشگاه سراسری هنرهای تجسمی افغانستان با عنوان «نیمروز» با مشارکت بنیاد آفرینش‌های هنری نیاوران و با همکاری سفارت افغانستان در تهران، جمعه ۱۲ آبان/ عقرب در فرهنگسرای نیاوران برگزار خواهد شد و پذیرای علاقمندان به هنر افغانستان است.

Pressa.tj Бохабар аз гапи ҷаҳон бош!
Моро пайгири намоед Telegram, Facebook, Instagram, YouTube