Арманистон пойгоҳи Русияро барҳам медиҳаду рӯ ба Ғарб меорад?

Шиддат гирифтани муноқиша байни Ереван ва Боку дар минтақаи Сюники Арманистон ҳакамҳои навро дар симои Иттиҳодияи Аврупо ба ин “бозии Қафқозӣ” ҷалб кард. Ба навиштаи нашрияи амрикоии Politico, ин метавонад «Русияро ба канор тела диҳад». «Газета.Ру» ин мавзӯъро таҳлил кард, ки чунин сенария то чй андоза воқеият дорад.

Роҳбарони Озарбойҷон ва Арманистон Илҳом Алиев ва Никол Пашинян тавофуқ карданд, ки рӯзи 15 декабр дар Брюссел дар ҳошияи нишасти «Ҳамкории шарқӣ» мулоқот кунанд. Қаблан раиси Шӯрои Аврупо Чарлз Мишел ба сарони кишварҳои даргир бо чунин пешниҳод муроҷиат карда буд. Барномаи шарикии шарқии ИА ба рушди равобит ва иртибот бо кишварҳои пасошӯравӣ – Озарбойҷон, Арманистон, Беларус, Гурҷистон, Молдова ва Украина равона шудааст.
Мақомоти Русия борҳо бо ишора ба талошҳои Брюссел барои коҳиши нуфузи Маскав дар ин кишварҳо бар зидди Русия будани ин барнома таъкид кардаанд.
Дар миёнаҳои моҳи ноябр даргириҳо бо истифода аз тӯпхона, ҳавопаймоҳои бесарнишин ва мошинҳои зиреҳпӯш миёни нерӯҳои амниятии Арманистону Озарбойҷон дар вилояти Лочини Озарбойҷон ва вилояти Суники Арманистон оғоз шуд. Тибқи баъзе гузоришҳо, тирпарронӣ дар минтақаи кӯҳи Тсисернакар дар самти Келбаҷар рух дод. Бар асари ин ҳодиса, ба гуфтаи вазорати дифоъи Арманистон, 13 сарбози арман асир, 6 нафар кушта ва 19 нафар бедарак шудаанд. Дар навбати худ, ҷониби Озарбойҷон аз 7 кушта ва даҳ захмӣ аз ҷониби Артиши миллии Озарбойҷон хабар дод.
Нашрияи амрикоии Politico менависад: «Агар мулоқоти Алиев ва Пашинян воқеан ҳам дар ҳошияи «Шарикии Шарқӣ» сурат гирад, пас ин метавонад ба нуфузи президенти Русия Владимир Путин (дар масъалаи ҳалли низоъ) соя гузорад.» Армен Григорян, дабири Шӯрои Амнияти Арманистон ҳафтаи гузашта гуфт, ки Ереван ҳақ дорад, ки «агар Русия ва СПАД барои ҳалли низоъ бо Озарбойҷон фурсат наёбанд, аз дигар шарикони байналмилалӣ ҳимоят биҷӯяд.» Артак Варданян, муҳаррири нашрияи армании «Голос Армении» дар ин робита қайд д, ки қадами навбатӣ «шояд талабҳои Ереван барои хуруҷи пойгоҳи 102-уми Русия ба далели бефоида буданаш бошад».
«Метавон гуфт, ки мавқеъҳои низомию сиёсии Русия дар Арманистон ва Закавказ дар натиҷаи ҷанги соли гузашта ва ҳодисаи ноябр ба таври қобили мулоҳиза такон хӯрд. Пашинян дар ҳолати «нобуд» қарор дорад, ӯ ба Маскав баста шудааст, ӯ ягон козир надорад. Дар баробари ин, вай ва сохтори чумхурй нисбат ба Москва кинае доранд, ки дигар дар минбархои байналхалкй пинхон намедоранд. Вадим Муханов, пажӯҳишгари пешбари бахши Қафқоз дар IMEMO RAN ба Газета.Ru гуфт, ин зарба ба ҳузури низомии Русия, зарба ба нуфузи мост. Ба қавли ӯ, саргузашт бо шарикии шарқӣ ба Кремл нишон медиҳад, ки таҳдиди рӯйгардонии Ереван ба сӯи Ғарб дар дарозмуддат вуҷуд дорад. «Дар бораи талафоти ниҳоии ҳузури низомии Русия дар Қафқоз, то замоне, ки омили Туркияву Озарбойҷон дар Ереван ҳамчун як таҳдиди мавҷудият баррасӣ мешавад, зарурате нест, ки ҳарф зад. Албатта, раҳбарияти низомию сиёсии Арманистон дар ҳоли ҳозир бо Русия дар масъалаи ояндаи Қафқоз розӣ нест. Барои Русия нуфуз доштан ба Қафқози ҷанубии “ҳам муттаҳидшуда”, на танҳо ба Арманистон, ки ба далели ғаразҳои ҳудудӣ аз ҳамсояҳои худ дар инзиво мондааст, рӯз то рӯз муҳимтар мешавад”, мегӯяд Исо Ҷаводов, муаррихи шарқшинос аз Маркази пажӯҳишҳои ҷаҳони ислом. . Ба эътиқоди вай, Маскав манфиатдор аст, ки ҳузури боз ҳам бештари низомӣ дар Закавказ — ба пойгоҳи 102-юм дар Гюмрӣ ва нерӯҳои посдори сулҳ дар Озарбойҷон, контингенти хадамоти марзбонии ФСБ-и Русия дар долони Зангезур ворид шавад. «Ман шубҳа дорам, ки мо метавонем мавқеъҳои худро дар Қафқози Ҷанубӣ аз даст диҳем. Мо дар Абхозистон ва Осетияи Ҷанубӣ пойгоҳҳо дорем. Пашинян ва ҳамроҳонаш наметавонанд ба Ғарб бираванд. Барои ин танҳо ба видеои гуфтугӯҳои Путин ва Пашинян нигаред, ки дар он охирин итоаткории равшан нишон медиҳад. Гузашта аз ин, Туркия ба Иттиҳодияи Аврупо шубҳа дорад. Брюссел дӯсти Анкара нест. Бинобар ин, ин шарикии шарқӣ ба президенти Озарбойҷон ва ҳампаймони Туркия Алиев низ чизе намедиҳад «гуфт генерал-лейтенанти мустаъфӣ, раиси Шӯрои Маркази PIR Евгений Бужинский ба Gazeta.ru. Рӯзи 26 ноябр — пеш аз мулоқот дар Брюссел — музокироти сеҷонибаи раисиҷумҳури Русия Владимир Путин, сарвазири Арманистон Никол Пашинян ва раисиҷумҳури Озарбойҷон Илҳом Алиев дар назар аст.

Pressa.tj Бохабар аз гапи ҷаҳон бош!
Моро пайгири намоед Telegram, Facebook, Instagram, YouTube