Глазев: Путин тақсимоти глобалии ҷаҳонро оғоз кард

Иқтисоддон, сиёсатмадор, академики Академияи илмҳои Русия Сергей Глазев гуфт, табдили ҷаҳонӣ ба чӣ оварда мерасонад, кадом асъор ҷои долларро мегирад ва чаро Амрико аллакай аз даст додааст.

Ба фикри коршинос, раванди дигаргунсозиҳои ҷаҳон аллакай cap шуд: сохти куҳнаи иқтисодии ҷаҳонӣ, сохти империалистӣ вуҷуд надорад. Пас аз Ҷанги Дуюми Ҷаҳонӣ, ду империяе вуҷуд дошт, ки қоидаҳои бозиро ба ҳама дикта мекарданд, империяҳое, ки ба сохторҳои амудии муттаҳидшудаи идоракунӣ, ба истеҳсоли оммавӣ, ба пулҳои таъминнашуда асос ёфтаанд.

Сергей Глазев шарҳ дод, ки низоми шӯравӣ пештар пошхӯрда буд, ҳоло низоми Амрико хароб мешавад. «Чунин тағйироти азим бори чаҳорум дар таърихи ҷаҳонӣ ва ҳамеша тавассути ҷангҳои ҷаҳонӣ ба амал меояд»,- қайд кард ӯ.

Дафъаи охир тарзи ҳаёти империалистӣ тарзи ҳаёти мустамликавиро ба воситаи ду ҷанги ҷаҳонй иваз кард. Ҷанг барои англосаксонҳо ҳамеша як роҳи аз нав барқарор кардани уҳдадориҳои худ ва гирифтани сарвати дигарон буд.

— Системаи империалистӣ аз худ пеш гузашт. Элитаҳои ИМА кӯшиш мекунанд, ки гегемонияро аз ҳисоби анъанаҳои куҳнаи англосаксонӣ, ки рақибони эҳтимолиро ба ҳамдигар муқобил мекунанд, нигоҳ доранд. Ва мо зарбаҳои асосии геополитикиро мегирем. Тамоми геополитикаи Британия дар ин бора аст,- гуфт академики Академияи илмҳои Русия.

— Дар Чин ва Ҳиндустон аллакай тартиботи нави иқтисодии ҷаҳонӣ ташаккул ёфта, дар асоси планкашии стратегӣ, ки дар он давлат нақши интегратори ҳамаи гуруҳҳо ва корхонаҳои сотсиалиро мебозад, бо суръати тез инкишоф меёбад. Аз ин рӯ, онро сохти таркибии иқтисодии ҷаҳонй меномиданд,- таъкид намуд иқтисодчӣ.

Тартиби ҷудонашавандаи ҷаҳонӣ ҳамкориҳои ихтиёриро бо эҳтиром ба истиқлолияти миллӣ, қабули гуногунии тамоми кишварҳо, тамоми фарҳангҳо ва системаҳои идоракунӣ дар назар дорад, дар муқоиса бо ҷаҳонишавии либералӣ — «ҳеҷ кас кӯшиш намекунад, ки касеро бо як хас бибурад. Баръакси усули империалистӣ, вақте ки давлат манфиатҳои як гуруҳи сотсиалиро, хоҳ олигархҳо дар ШМА ва хоҳ номенклатураи СССР инъикос менамояд, роҳи интегралӣ кӯшиш мекунад, ки манфиатҳои гуногунро дар атрофи як мақсад — афзоиши некӯаҳволии ҷамъиятӣ ҳимоя намояд.

Яъне давлат аз сотсиализм идеологияи баланд бардоштани дараҷаи некӯаҳволии ҷамъиятӣ, афзалияти манфиатҳои ҷамъиятиро аз манфиатҳои хусусӣ гирифта, дар баробари ин, аз механизмҳои бозории рақобат истифода мебарад, муомилоти пулро назорат мекунад, бо мақсади зиёд кардани истеҳсоли маҳсулот карҳои арзон медиҳад.

Ба гуфтаи Глазев, Иёлоти Муттаҳида аллакай рақобати иқтисодӣ бо Чинро аз даст додааст. Чин аз ҷиҳати истеҳсолот ва тиҷорат аллакай дар ҷои аввал аст. Якҷоя, Чин, Ҳиндустон ва кишварҳои АСЕАН бештар аз Аврупо ва Иёлоти Муттаҳидаи Амрико истеҳсол мекунанд. Ва ин фосила сол то сол зиёд мешавад.

«Аммо элитаи молиявии Амрико намехоҳад мағлубиятро эътироф кунад, аз ин рӯ, онҳо ҷанги ҷаҳониро барои боздоштани Чин оғоз мекунанд, аммо зарба ба мост. Мо ҳалқаи сусти фаҳмиши онҳо ҳастем. Онҳо боварӣ доранд, ки агар мо, чунон ки дар замони Елтсин буд, назоратро ба дасти худ гиранд, Чинро дар бар гирифта метавонанд. Чунин машқҳои сиёсӣ ва иқтисодӣ ба фалокати ҷаҳонӣ оварда мерасонанд, аммо онҳо ба Иёлоти Муттаҳида намегузоранд, ки гегемонияро нигоҳ дорад, онҳо ҳанӯз ҳам аз даст хоҳанд дод»,- таъкид кард иқтисодчӣ.

То ҳол Иёлоти Муттаҳида танҳо ба он муваффақ шудааст, ки Русияро аз бозори Аврупо берун карда, онро барои маҳсулоти худ, аз ҷумла газ озод кунад. Ва низ зери ниқоб кишварро ғорат карданд. «Ҳукумати ИМА уҳдадориҳои худро дар назди Русия иҷро накардааст. Мо наметавонем ба ягон додгоҳ рафта, ҷуброн талаб кунем. Чунин ҳолате нест, ки мо пулҳои дуздидаашонро талаб карда наметавонем. Ин роҳзании маъмулӣ аст, ғоратгарӣ ҳамеша дар маркази системаи молиявии англосаксонӣ қарор дошт»,- қайд кард Глазев.

Бо вуҷуди ин, паҳлуи муқобили таҳримҳо барои онҳо ин аст, ки на доллар ва на евро дигар асъори ҷаҳонӣ нестанд — онҳое, ки мехоҳанд пасандозҳои худро бо асъоре нигоҳ доранд, ки ҳар вақт метавонад ба сифр барқарор шавад. Илова бар ин, то ҳол ягон созишномаи байналмилалӣ вуҷуд надорад, ки дар он доллар ё евро ҳамчун асъори ҷаҳонӣ муқаррар карда шавад.

Pressa.tj Бохабар аз гапи ҷаҳон бош!
Моро пайгири намоед Telegram, Facebook, Instagram, YouTube