Саҳифаи «Фоҳишаҳои Тоҷикистон” дар интернет кори дасти кист?
Чанде пеш дар Чеченистон саҳифае бо номи «Карфаген”-ро, ки духтарони чечени, ба ақидаи масъулони ин саҳифа, «бадахлоқ”-ро таъқиб мекард, бастанд. Ахиран 10 духтари тоҷик аз саҳифае бо номи «Фоҳишаҳои Тоҷикистон” дар Инстаграм шикоят кардаанд, ки бо нашри аксҳояшон онҳоро бадном кардаанд. Ҳадафи ин саҳифа чист? Мубориза барои ахлоқ? Ё шантаж?
Ахиран даҳ тан аз духтарони ҷавон нисбати аъмоли афроде, ки бо пахши аксҳои онҳодар саҳифае бо номи «фоҳишаҳои Тоҷикистон” дар «Инстаграм» ин духтаронро бадномкардаанд, ба вазорати корҳои дохилии Тоҷикистон ариза навиштанд.
Ҷабрдидаҳо мегӯянд, ин афрод аз аксҳои онҳо дар «Фейсбук», «Инстаграм» ва «Одноклассники» нусха бардошта, на танҳо дар саҳифаҳои бадномкунанде мисли «Фоҳишаҳои Тоҷикистон” нашр карданд, балки бо пахши шарҳҳои таҳқиромез, ба обрӯи онҳо зарба задаанд.
Ин духтарон асосан донишҷӯён ва коргаронанд, ки ахиран аксҳои худро дар «Инстаграм» пайдокарданд ва мавриди «шантаж”-у таҳқир қарор гирифтанд. Аз баъзе духтарон ба ивази берун карданиаксҳо, пул талаб шудааст. Баъзе духтарон ба хадамоти «Инстаграм» шикоят фиристоданд ва саҳифабарои чанд рӯз масдуд шуд, вале боз дубора бо номи дигар ба кор даромад.
Ин гурӯҳ кист?
Ин духтарон мегӯянд, аъзои гурӯҳи бадкор, ки аз рӯи шеваи навишт шаҳрвандони Тоҷикистонҳастанд, аксҳои онҳоро аз шабакаҳои иҷтимоӣ дуздиданд. Ҷабрдидагон мегӯянд, ҳоло дар вазъегирифторнад, духтари «сабукпо” набудани худро бояд ба ҳама исбот кунанд. Бародарон ва падарониҷабрдидаҳо гурӯҳи хилофкорро, ки ҳайсияти духтарони бегуноҳро зери суол бурдааст, бо роҳи худҷустуҷӯ мекунанд. Духтарон барои кӯмак ба вазорати дохилии Тоҷикистон муроҷиат кардаанд.
Фарангис, сокини 22-солаи шаҳри Душанбе, яке аз ҳамин ҷабрдидаҳо аст, ки аксҳояш дар саҳифаҳои бадномкунанда пайдо шуданд. Ин духтар, ки корманди яке аз муассисаҳои давлатӣ дар шаҳри Душанбе аст ва миёни дӯстону наздикон обрӯву мақом дорад, аз ин нороҳат аст, ки аксҳои пур аз дашному ҳақоратро шояд дӯстону шиносҳояш низ бубинанд.
Ӯ мегӯяд, «як сол пеш ҳам ҳамин гуна саҳифа буд, онро духтари шонздаҳсолае пешниҳодмекард. Ин духтар мегуфт, «ман мехоҳам онҳоро муҷозот кунам».Аз симои ин духтармаълум буд, ки ӯ аз дунё нороҳат аст. Як нафар тавонист ӯро ошкор кунанд. Ин духтардалел пеш овардааст, ки «бале, ба ман ин духтарҳо маъқул нестанд, онҳо маро озормедиҳанд бо буданашон! Ман хостам онҳоро паст задам«.
«Шумораи зиёди сафҳаҳо дар берун сабт шудаанд«
Теъдоди саҳифаҳои «бесензура”дар «Инстаграм«-и тоҷикӣ хеле зиёд аст. Ҳоло танҳо яке аз онҳо дарбайни ҷавонон машҳур аст, ки зиёда аз сад аксу видео нашр кардааст ва шумораи пайравонаш ба 8 ҳазор расидааст. Бисёр пайравони саҳифаи ӯ духтарону писарони ноболиғ мебошанд.
Умарҷони Эмомалӣ, сухангӯи вазорати корҳои дохилии Тоҷикистон тасдиқ кард, ки шумораишикояткунандаҳо аз таъқиб дар «Инстаграм» зиёд аст. Умарҷони Эмомалӣ дар сӯҳбат ба Радиои Озодӣ гуфт, «нисбати даҳ ҳолати пахши аксҳои фаҳши духтарони болиғу ноболиғ ба вазорати корҳои дохилӣ аризаҳо ворид шудаст. Ҳангоми ошкор кардани ҳуввияти модераторҳои саҳифаҳои мазкур, ки шуморааш зиёда аз даҳ нафар аст, аз рӯи IP дар давлатҳои хориҷа сабт шудаанд.»
Сухангӯи вазорати корҳои дохилии Тоҷикистон мегӯяд, афроде, ки мавриди тавҳини ин гуна шахсон афтодаанд, ҳатман бояд бо вазорати корҳои дохилӣ ҳамкорӣ кунанд. Зеро ба гуфтаи Умарҷони Эмомалӣ, «ҳатто бисёре аз ҷабрдидаҳо маблағи таъйинкардаи модераторони саҳифаҳоро ба дигар давлат фиристоданд.»
«Барои мардон нанговар аст»
Дар муқобили саҳифаҳое бадномкунандае мисли «фоҳишаҳои ТҶ” дар «Инстаграм» саҳифаҳои зидди ин гурӯҳҳои таъсис ёфт ва модераторҳои он аз «Инстаграм» талаб мекунанд, ки ин саҳифаҳо блок шаванд.Зафар Абдуллоев, журналист, блоггер ва фаъоли ҷомеа мегӯяд, зиёд шудани чунин саҳифаҳо дар шабакаҳои иҷтимоӣ, пеш аз ҳама бояд барои мардони тоҷик нанговар бошад, аммо мутаассифона мардҳо бетарафиро пеша кардаанд.
Ба ақидаи ӯ, «ҳатто агар ягон нафаре аз ин духтарон ягон кори номатлуб карда бошад ҳам, ин кор ва зиндагии шахсии худи ҳамон нафар аст ва дигарон наметавонанд ӯроангуштнамои ҷомеа кунанд. Бо ин зуҳурот мубориза бурдан хеле душвор аст, зеро бобастани як саҳифа ё гурӯҳ метавонанд, ки саҳифаи дигаре боз кунанд. Ягона роҳ бафикрам ин аст, ки якум қурбониён ба чунин амал бояд, ки аҳамият надиҳанд ва мардонбояд, ки ба ин эътироз кунанд. Ва ба ҳамон муаллиф нависанд. Пеш аз ҳама мардонитоҷик бояд шармашон ояд. Агар ягон зани тоҷикро таҳқир кунанд, пас ин таҳқиритамоми миллат аст.»
Зафар Абдуллоев мегӯяд: «Ин киберҷиноят ба шумор меояд ва мақомоти вазорати дохилӣбояд ин мушкилотро, ки ба амнияти шахсӣ ва шарафу сокинони кишвар рабт мегирад, ҷиддӣ қабул кунанд ва гунаҳкоронро ҷазо диҳанд.»
Чора чист?
АммоАбдураҳмон Шарипов, ҳуқуқшиноси «Маркази ҳуқуқи башари Тоҷикистон» ба ҷабрдидаҳотавсия медиҳад, ки дар сурати таҳдид ва ҳатто тамаъҷӯӣ, ба додситонӣ муроҷиат кунанд: «Дарқадами аввал ба мақомоти додситонӣ бояд муроҷиат кард. Баъди баррасӣ карданиариза, прокуратура муайян мекунад, ки шикоятро ба кадом мақомоти дахлдор фиристад.»
Вай мӯътақид аст, ки пахши иттилооти бардурӯғ ин ҷиноят аст ва мақомоти дахлдор дар ин замина бояд чора андешанд. Ҳамзамон ба таъкиди Абдураҳмон Шарипов, ҳадафи ин гуна афрод, ки аксҳородар шабакаҳои иҷтимоӣ, назири «Инстаграм» пахш мекунанд ва шаъну шарафи духтарҳоро пастмезананд, бояд муайян гардад ва муҷозот шаванд.
Дар саҳифаҳои бадномкунандае монанд ба «Фоҳишаҳои Тоҷикистон«, садҳо акс нашр шудааст. Маълум нест, ки дар тӯли ду соли ахир, ки теъдоди корбарони тоҷик дар «Инстаграм» афзоиш ёфт, чӣтеъдоди аз духтарҳо мавриди пулситонӣ қарор гирифтанд ва чӣ теъдоди ин таҳқирҳоро хомӯшонатаҳаммул карданд.
Бознашр аз «Озодӣ»
Pressa.tj Бохабар аз гапи ҷаҳон бош!
Моро пайгири намоед Telegram, Facebook, Instagram, YouTube
Шарҳ