Канзи шифо: Хамиртуруш ё заҳр?!

Мо ҳамарӯза нон ва маҳсулоти нониеро, ки ба воситаи хамиртуруши сунъӣ (дрож) омода карда мешавад, истеъмол карда, фикр намекунем, ки он то чӣ ҳад ба саломатии инсон зараровар аст. Зеро дрож аз замбурӯғи сунъӣ, ки дар табиат вуҷуд надорад, таҳия мешавад.

Фарзияе ҳаст, ки хамиртуруши сунъӣ дар давраи Ҷанги якуми ҷаҳонӣ пайдо шуда, мувофиқи баъзе маъхазҳо, онро олимони олмонӣ бо мақсади эҷоди силоҳи биологӣ таҳия кардаанд. Тибқи идеяи лоиҳаи онҳо «Der kleine Morder» («қотилони хурдакак»), хамиртуруше, ки ба бадани инсон ворид мешавад, бояд онро аз ҳисоби маҳсулоти мубодилаи моддаҳо (кислотаҳои паралитикӣ) заҳролуд кунад. Ин намуди хамиртурушро хамиртуруши термофилӣ низ меноманд. Зарари он дар таркиби нон мавзӯи баҳси олимон ва нонпазҳост. Онҳо бовар доранд, ки хамиртуруш ҳангоми нав истеъмол шуданаш ба организм зараровар аст, аммо ҳангоми пухтани нон, ки ҳарорати дохили он ба 98 дараҷа мерасад, хамиртуруши термофилӣ мемирад. Вале исбот шудааст, ки хамиртуруши дар шароити замонавӣ истеҳсолшуда метавонад ҳатто дар 500 дараҷа гармӣ инкишоф ёбад. Он дар баробари нон ба организм дохил шуда, микрофлораи рӯда ва кори дигар узвҳоро вайрон мекунад.

Тасодуфӣ нест, ки дар Конгресси дуюми умумиҷаҳонии тиби гиёҳӣ дар Прага соли 1990 профессор Ларберт доир ба таъсири нони аз хамиртуруши сунъӣ омодашуда сухан ронда, қайд намуд, ки истеъмоли тӯлонии ин гуна нон боиси як қатор бемориҳо, аз ҷумла бемории гемоглиоз мегардад. Ин беморӣ бо дарди сар, хоболудӣ, асабоният, сустшавии хотира, афзоиши часпакии хун ва мушкилоти ҳозима оварда мерасонад. Ларберт бар ин назар аст, ки гемоглиоз аз бемории сил бештар маъмул ва хатарноктар аст.

Олимон исбот кардаанд, ки хамиртуруш ба бемориҳои ниқрис, дисбактериоз ва гурда таъсири манфӣ мерасонад. Ғайр аз ин, метавонад занҳоро мубталои бемории кандидоз (молочница) гардонад.

Дар ИМА, Шветсия ва дигар давлатҳо истеъмоли нони бе хамиртурушро роҳандозӣ кардаанд, ки бемории саратонро пешгирӣ мекунад.

Алтернативаи хамиртуруши термофилӣ хамирмояи хонагӣ мебошад. Аксар олимони соҳа низ истифода аз хамирмояро тавсия медиҳанд.

Таъкид мекунанд, ки истифодаи хамиртурушҳои хушк барои корхонаҳои нонбарорӣ ва нонвойхонаҳо аз нигоҳи сарфаи вақт басо мувофиқанд, зеро хамирро дар муддати ду соат мерасонад. Хамиртуруши урфӣ бошад, хамирро дар панҷ-шаш соат омода мекунад. Гарчанде хамирмояи урфӣ вақти зиёдтарро мегирад, истифодаи он ба организм безарар аст. Зарари нони бо хамиртуруши хушк омодашударо нафароне низ мушоҳида мекунанд, ки аз истеъмоли он даст кашидаанд. Пеш аз ҳама, зардаҷӯш аз байн рафта, равандҳои ферментатсия низ он қадар фаъол намешавад. Бо истинод ба ин далелҳо мо бояд хулосаи худро дошта бошем.

Pressa.tj Бохабар аз гапи ҷаҳон бош!
Моро пайгири намоед Telegram, Facebook, Instagram, YouTube