دیدار اسرارآمیز پوتین با آتمبایف: پشت پرده چه گذشت؟

 الماسبیک آتمبایف، پریزدنت سابق قرقیزستان پس از دیدار و گفتگو با ولاديمر پوتین، رئیس جمهور روسیه به وطن برگشت.

 آتمبایف هنگام بیرون شدن از پایگاه در صحبت با روزنامه‌نگاران گفت نمی‌توانست از سفر به روسیه خودداری کند، زیرا پریزدنت آن کشور ولاديمر پوتین چند بار اورا به ملاقات دعوت کرده بود.

 «از من برای سفر به مسکو انتقاد می‌کنند. ولی او نه تنها پریزدنت روسیه، بلکه دوست من، فرد نزدیک من است. او برای من هواپیما فرستاد، دعوت کرد… این بار اول نیست. وی چند بار دعوت کرد که من بروم. کار نادرست بود اگر نمی‌رفتم. از همین خاطر من رفتم. وی نگران قرقیزستان است، شما اظهارات اورا شنیدید. نگران است که مبادا بار سوم انقلاب صورت بگیرد. من به او گفتم که انقلاب‌را همیشه حکومتها انجام می‌دهند. مردم از ناچاری به کوچه می‌برآیند»، -گفت آتمبایف.

 پریزدنت سابق  مقایسه سفر خودرا با سفر نامزد کرسی پریزدنتی قرقیزستان در سال 2017 آموربیک ببناف به قزاقستان نادرست می‌حسابد.

 «نخست، من داوطلب کرسی پریزدنتی نیستم. حالا معرکه انتخاباتی جریان ندارد. آموربیک ببناف همچون نامزد پشتیبانی کرد و احتمالاً از کشور همسایه نه تنها پشتیبانی درخواست کرده بود. البته، من این عمل‌را از سوی کشور همسایه هم کار نادرست می‌دانم. زیرا نباید در انتخاباتها دخالت کرد»، -گفت وی.

 آتمبایف همچنین علاوه کرد که تصمیم ندارد برای بازپرسی در مقامات حاضر شود. پس از صحبت با روزنامه‌نگاران وی به منزلش در دیهه کایتاش رفت.

 الماسبیک آتمبایف روز 24 ژوئن از پایگاه نظامی کنت آن کشور به روسیه پرواز کرده و خود همان روز در شهر مسکو روسیه با پریزدنت روسیه ولاديمر پوتین ملاقات کرد.

 آتمبایف‌را در سفرش به روسیه مجری مقام رئیس حزب سوسیال-دموکراتیک قرقیزستان اسیل کادور‌‌ن‌آوا، معاونان رئیس حزب مرادعلی مدامین‌اف، ارینا کرمشکینا و کُندوز ژالدوبایوا، نماینده رسمی حزب در روسیه تمیرلن سلطانبیکاف همراهی کردند.

به اطلاع دفتر مطبوعاتی ریاست جمهور روسیه، پوتین روز 24 ژوئن پس از دیدار با رئیس جمهور سابق قرقیزستان به روزنامه‌نگاران گفت، «هیچ چیز مخفی نیست. شما می‌دانید که من همیشه برای تماس با همتایان کنونی و سابقم آماده هستم. بلی، در حقیقت من با آتمبایف ملاقات کردم و ما در باره وضع منطقه و قرقیزستان صحبت کردیم».

 پوتین همچنین گفت که موقع او روشن است و آن‌را به الماسبیک آتمبایف نیز بیان کرده است. رئیس جمهور روسیه گفت که قرقیزستان یک کشور نزدیک و هم‌پیمان روسیه است و حداقل دو بار شاهد ناآرامی‌های داخلی جدی شده بود.

پوتین در این ملاقات گفته است، «قیرقیزستان به ثبات سیاسی نیاز دارد و همه شهروندان باید در اطراف پریزدنت فعلی جمع شده، به او در رشد کشور کمک برسانند».

 وزارت کشور قرقیزستان سه بار آتمبایف‌را به بازپرسی دعوت کرد. ولی او حاضر نشد. وکیل دفاع آتمبایف گفت دعوت شخص زیرحمایه‌اش به بازپرسی غیرقطاری است، چون او هنوز هم از عنوان پریزدنت قبلی و از مصونیت برخوردار است.

سفر آتمبایف به مسکو در حالی صورت گرفت که او سه بار دعوت مقامات تفتیشاتی برای پاسخ دادن به سؤالات‌را رد کرد. در پس‌منظر بررسی‌های گرم این موضوع در شبکه‌های اجتماعی، وزارت کشور قرقیزستان گفت که پریزدنت سابق پس از بازگشت از مسکو «موظف است» به بازپرسی حاضر شود. آتمبایف پس از سفر یکروزه، روز 25 ژوئن به بشکیک برگشت.

پارلمان قرقیزستان 27 ژوئن سال روان آتمبایف‌را از عنوان پریزدنت سابق محروم کرد.

 الماسبیک آتمبایف 62 ساله که شش سال، یعنی از آخر سال 2011 تا نوامبر سال 2017 پریزدنت قرقیزستان بود، در بوستان‌سرای خود در کنار بشکیک زندگی می‌کند. پس از آن که پارلمان قانون حذف مصونیت پریزدنت سابق‌را تایید کرد و علیه او سنجش شروع شد، هیچ گاه به تفتیشات حاضر نشد و گفت که در منزلش در منطقه کایتش آماده است از خود دفاع کند. و او گفته که سلاح هم دارد.

 وکیل دفاع او سرگی سلیسریف گفته که آتمبایف به عنوان پریزدنت سابق از مصونیت برخوردار است و از بالای قانون نو قبول‌کرده محروم‌سازی پریزدنت سابق از مصونیت جنایی به پالاتای قانون اساسی شکایت وارد شده، این سند جنبه قانونی کسب نکرده است.

ماه ژوئن سال جاری دادستانی کل قرقیزستان از طبق عیبنامه پارلمان علیه پریزدنت سابق این کشور الماسبیک آتمبایف نتیجه‌گیری کرد. دادستانی از شش اتهام اعلام‌کرده پارلمان 5 اتهام‌را مدلل عنوان کرد.

پریزدنت سابق قرقیزستان در فشار به وکیلان پارلمان، دادرسها، فعالان مدنی و رسانه‌ها، غیرقطاری آزاد کردن «دزد قانونی» عزیز بتوکه‌یف، غیرقطاری صاحب شدن قطعه زمین در دیهه کایتاش، فسادکاری هنگام بازسازی مرکز گرمی بشکیک متهم می‌شود. ولی خود آتمبایف گفته که هیچ یک اتهام‌را قبول ندارد و پرونده جنایی علیه او «خیال‌پردازی» است و به حقیقت سازگار نیست.

 الماسبیک آتمبایف برای سر قدرت آمدن پریزدنت فعلی سارانبای جینبیک‌اف کمکها ارائه کرده، ولی پس از انتخابات روابط آنها سرد شد و منتقدان آتمبایف در حکومت و پارلمان به محروم کردن پریزدنت سابق از مصونیت، اقدام کردند. آتمبایف گفته است که تا لحظه آخر از حق خود دفاع خواهد کرد.

 در همین حال، برخی از سیاست‌مداران قرقیز سفر رئیس جمهور سابق قرقیزستان به مسکو و ملاقاتش با ولاديمر پوتین_‌را “ مداخله در امور داخلی کشور” عنوان کردند. قوانچبیک قادراف، معاون سابق وزیر کشور قرقیزستان به نشریه “کامرسنت” چاپ مسکو گفته است: “الماسبیک آتمبایف از حبس می‌ترسد و امیدوار است که مسکو مشکلش‌را آسان خواهد کرد. این حادثه در قرقیزستان موج خشم و غضب‌را به عمل آورد. چرا شخص متهم در سرقت سرمایه بزرگ از سوی کرملین پشتیبانی می‌شود؟”

 به اعتقاد ارکدی دوبناف، کارشناس مسائل آسیای مرکزی، ممکن است پس از سفر آتمبایف به مسکو مناسبت دادستانی کل قرقیزستان علیه او تغییر کند. به گفته وی، هدف مسکو حمایت از رئیس جمهور سابق نبوده، بلکه تقویت موقعیش در منطقه است. “گر روسیه در حل مخالفت در سطوح عالی در قرقیزستان بتواند کمک کند، مقامش به حیث ضامن امنیت و ثبات در منطقه بالا خواهد رفت”-گفت ارکدی دوبناف.

Pressa.tj Бохабар аз гапи ҷаҳон бош!
Моро пайгири намоед Telegram, Facebook, Instagram, YouTube